Na początku lipca minęły 2 lata od startu rządowego programu wsparcia Bezpieczny Kredyt 2%. Jego głównym założeniem było stałe oprocentowanie 2% obejmujące 120 pierwszych rat. Dla kredytobiorców oznaczało to zatem, że przez pierwsze 10 lat będą oni spłacać kredyt oprocentowany na 2% (+ marża i prowizja banku). Pozostałe koszty kredytu pokrywało państwo. Według danych BIK, banki uczestniczące w programie udzieliły konsumentom w sumie 66,8 tys. kredytów hipotecznych na kwotę 27,2 mld zł.

Środków wystarczyło zaledwie na pół roku

Początkowo jedynie w 5 bankach można było składać wnioski o kredyt z rządową dopłatą. Choć pierwsze tygodnie były trudne, bankowcy gubili się podczas interpretowania zapisów ustawy, a klienci nie dostawali odpowiedzi na nurtujące ich pytania, to z czasem popularność programu zaczęła rosnąć, w program zaangażowało się więcej banków i w efekcie liczba udzielanych kredytów szybko poszła w górę. W grudniu 2023 r. Bezpieczny Kredyt 2% stanowił już 80% sprzedaży kredytów hipotecznych. Przez to szybko okazało się, że program, który reklamowano wcześniej jako otwarty i bez limitu wniosków, zostanie zamknięty szybciej niż przewidywano. Choć początkowo zapowiadano, że program będzie trwał do końca 2027 roku, to eksperci rynku nieruchomości zaczęli alarmować, że już od 2024 roku Bezpieczny Kredyt 2% nie będzie dostępny dla nowych zainteresowanych, ponieważ przewidziane środki wyczerpią się do tego czasu. W efekcie w IV kwartale 2023 roku kredytobiorcy łapiący się na dopłaty gotowi byli kupować wszystko, co tylko dało się znaleźć na rynku mieszkaniowym. Deweloperzy i sprzedający na rynku wtórnym szybko zorientowali się, że jest to świetna okazja do podniesienia cen. Mimo wysokich cen nieruchomości, na koniec grudnia 2023 roku wniosków o kredyt z dopłatą złożono tyle, że dominowały jeszcze w sfinalizowanej sprzedaży w pierwszych miesiącach 2024 roku.

Jak program wpłynął na rynek nieruchomości?

Dzięki programowi Bezpieczny Kredyt 2% sprzedaż nieruchomości w roku 2023 bez wątpienia osiągnęła rekordowe wyniki, ostatni raz obserwowane w roku 2021. Jednocześnie rynek odnotował duże spadki sprzedaży po jego zamknięciu.

Choć generalnie rządowy program pobudził rynek, to z perspektywy 2 lat można mówić o jego negatywnych skutkach. Przede wszystkim program spowodował znaczny wzrost cen nieruchomości. Po drugie, popyt najpierw bardzo szybko wzrósł i osiągał rekordowe wyniki w drugiej połowie 2023 roku, a później drastycznie spadł po zakończeniu programu. Program wywołał też większe zainteresowanie działalnością firm deweloperskich. Pomimo faktu, że program sfinansował więcej transakcji z rynku wtórnego niż pierwotnego, to właśnie deweloperów uznano za głównych beneficjentów programu. Co więcej, w związku z kontrowersjami, jakie wzbudzały kryteria BK2% i efekty programu, idea dopłacania do kredytów hipotecznych stała się ryzykowna politycznie. To m.in. dlatego rząd podjął decyzję o wstrzymaniu prac nad nowym programem wsparcia kredytobiorców w zakupie nieruchomości.